انواع جرثقیل سوله
نشریه 325 که مربوط به طراحی سازه‌های صنعتی می‌شود انواع جرثقیل‌هایی که در سوله‌ها استفاده می‌شوند را به سه دسته‌ی زیر تقسیم کرده:
- جرثقیل سقفی: این جرثقیل‌ها همان‌گونه که از نامشان پیداست در سقف سوله نصب می‌شوند. معمولا از این جرثقیل‌ها برای بارهای بیش از 1 تن استفاده می‌شود. این جرثقیل‌ها شامل دو نوع دو پل و تک پل هستند و همچنین این دو نوع نیز خود، شامل دو نوع بالانشین و آویز هستند. برای هر کدام از این انواع توضیح مختصری می‌دهیم.
-
- تک پل آویز: یعنی ارابه و موتور بالابر جرثقیل از پل آن آویزان است و همچنین یک پل روی ریل‌های طولی قرار دارد.
- تک پل بالانشین: یعنی ارابه و موتور بالابر جرثقیل متکی بر پل است و یک پل روی ریل‌های طولی قرار دارد.
- دو پل آویز: یعنی ارابه و موتور بالابر جرثقیل از پل آن آویزان است و دو پل روی ریل‌های طولی قرار دارد.
- دو پل بالانشین: یعنی ارابه و موتور بالابر جرثقیل متکی بر دو عدد پل آن است و دو پل روی ریل‌های طولی قرار دارد.
جرثقیل‌های سقفی دارای شش نوع حرکت بالا و پایین، چپ و راست و جلو و عقب هستند.
- جرثقیل‌های دروازه‌ای: از این نوع جرثقیل بیشتر در فضاهای آزاد استفاده می‌شود. به دلیل اینکه در فضای آزاد امکان اجرای تیر حمال وجود ندارد بنابراین ریل‌های جرثقیل را روی زمین و بدون نیاز به فونداسیون اجرا می‌کنند. از این نوع جرثقیل‌ها در سوله‌ها نیز استفاده می‌شود. دلیل استفاده از جرثقیل دروازه‌ای در سوله‌ها، عدم تحمل بار جرثقیل توسط سازه‌ی سوله و یا عدم وجود تیر حمال در سوله‌های طویل است. این نوع جرثقیل نیز شامل دو دسته‌ی تک پل و دو پل هستند. ظرفیت این جرثقیل‌ها برای بارهای کمتر از 10 تن است و در دهانه‌های کمتر از 20 متر اجرا می‌شوند. در برخی از سوله‌ها از ترکیب دو نوع جرثقیل استفاده می‌شود. یعنی یک سمت سازه‌ی جرثقیل روی تیر حمال و در بالا قرار دارد و یک سمت دیگر آن در پایین روی ریل زمینی قرار می‌گیرد.
- جرثقیل‌های بازویی: این نوع جرثقیل‌ها با اسمهایی نظیر جرثقیل ستونی، جرثقیل گردان، جرثقیل دیواری، جرثقیل پرچمی و … نیز شناخته می‌شوند. روند کار این جرثقیل‌ها این‌گونه است که در یک نیم دایره یا یک دایره‌ی کامل حول محور مرکزی جرثقیل و نیز در راستای قائم توانایی جا به جایی اجسام را دارند. این نوع جرثقیل‌ها را می‌توان هم به صورت دستی و هم به صورت برقی اجرا کرد. یکی از قابلیت‌های مهم این جرثقیل‌ها قابلیت اجرای آنها در فضاهای بسیار محدود می‌باشد. این جرثقیل‌ها را می‌توان روی ستون مستقل یا ستون‌های سازه نصب کرد.