سقف کوبیاکس (Cobiax) یکی از سیستم‌های نوین سقف برای طراحی سازه بتنی و همچنین طراحی سازه فولادی است که یکی از انواع دال‌های مجوف یا توخالی محسوب می‌شود. سیستم سقف کوبیاکس به دلیل وجود قالب‌های توخالی ماندگار در این سقف، وزن پایینی داشته و می‌تواند جایگزین مناسبی برای سقف‌های قدیمی سنگین مانند سقف تیرچه بلوک باشد.
اجزای تشکیل دهنده این سقف، بتن، آرماتور، قالب کوبیاکس و اسپیسرها هستند که با توجه به شکل قالب‌ها، مقطع دال به صورت I شکل ساخته می‌شود.
در این نوشته قصد داریم با مزایا و معایب سقف کوبیاکس، انواع قالب‌های آن و همچنین هزینه سقف کوبیاکس بیشتر آشنا شویم. شما می‌توانید برای برآورد اولیه از هزینه پروژه خود، از خدمات مشاوره رایگان مجموعه ما استفاده کنید.
اجزای سیستم سقف کوبیاکس
- میلگرد
برای تقویت مقاومت کششی و فشاری بتن از دو لایه میلگرد در بالا و پایین سیستم سقف کوبیاکس استفاده می‌شود. شبکه میلگرد پایینی برای چیدمان قالب‌های سقف مهم است.
- قالب کوبیاکس
قالب‌های سیستم سقف کوبیاکس از جنس پلاستیک و به صورت توخالی ساخته می‌شوند. این قالب‌ها معمولا به شکل‌های کروی، بیضوی و مربعی-بیضوی ساخته می‌شوند.
- نگهدارنده
برای نگهداری قالب‌های سقف در کنار هم، از یک سری میله‌های فولادی استفاده می‌شود که علاوه بر ثابت کردن قالب‌ها، دو شبکه میلگرد بالا و پایین را نیز، به همدیگر متصل می‌کند.
- میلگرد سنجاقی
میلگرد سنجاقی یا قلاب دوخت علاوه بر اتصال شبکه میلگرد بالایی و پایینی سقف، مقاومت دال دوطرفه در برابر بارهای جانبی را نیز افزایش می‌دهد.
- اسپیسر یا فاصله نگهدار
برای تنظیم فاصله قالب با شبکه میلگرد پایین یا بالا، از فاصله نگهدار یا اسپیسر پلاستیکی، چوبی یا فلزی استفاده می‌شود.
مراحل اجرای سیستم سقف کوبیاکس
اجرای سقف کوبیاکس بسیار مشابه با سقف یوبوت می‌باشد که مراحل مختلف آن را در این بخش مورد بررسی قرار می‌دهیم.
- قالب‌بندی سقف
در مرحله اول برای نصب اجزای سقف و همین طور حرکت ایمن و مناسب کارگران بر روی سقف، قالب‌بندی انجام می‌شود.
- آرماتوربندی پایین دال
پس از قالب‌بندی، شبکه آرماتور کف سقف مطابق با نقشه‌ها، اجرا می‌شود. این آرماتورها باید به نحوی بسته شوند که در فاصله بین دو قالب مجاور، حداقل یک میلگرد قرار گیرد.
- چیدمان قالب‌های سقف
قالب‌های کوبیاکس به دو صورت در پروژه‌های اجرایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قالب‌ها معمولا به صورت ماژول به محل نصب منتقل می‌شوند که این ماژول‌ها دو نوع برجا و نیمه پیش‌ساخته هستند.
در نوع برجا، قالب‌ها و نگهدارنده به صورت مجزا به پروژه منتقل و بر روی سقف نصب می‌شود. در ماژول نیمه پیش‌ساخته، قالب‌ها توسط نگهدارنده‌ها کنار همدیگر بسته شده و یک لایه بتن در پایین این پنل‌ها اجرا و سپس، به محل پروژه منتقل می‌شوند. این پنل‌ها در محل پروژه توسط جرثقیل در محل مورد نظر قرار می‌گیرد.
اگرچه روش نیمه پیش‌ساخته سرعت اجرای بالاتری دارد اما، هزینه بیشتر و نیاز به تجهیزات سنگین دارد.
- آرماتوربندی بالای سقف
پس از جانمایی و نصب قالب‌های سقف، لایه میلگرد بالایی باید بر روی قالب‌ها نصب شود. برای ثابت شدن قالب‌ها و عدم حرکت در موقع بتن‌ریزی بایستی شبکه میلگرد بالایی توسط میلگردهای سنجاقی به شبکه میلگرد پایینی متصل شود.
- بتن‌ریزی لایه اول
برای جلوگیری از جابه‌جا شدن یا بالازدگی قالب‌های سقف، بتن‌ریزی در دو مرحله انجام می‌شود که لایه اول تا ارتفاع حدود 8 تا 10 سانتی‌متر انجام شده و ویبره می‌شود. دلیل ویبره زدن لایه اول آن است که بتن یکدست و یکپارچه شده و فضاها به خوبی پوشش داده شود. در روش نیمه پیش‌ساخته، نیازی به اجرای لایه اول بتن نمی‌باشد.
- بتن‌ریزی لایه دوم
مرحله نهایی بتن‌ریزی پس از گیرش بتن لایه اول انجام می‌شود. در این مرحله بتن تا ارتفاع نهایی سقف ریخته شده و با استفاده از ویبره، متراکم می‌شود.
الزامات اجرایی
- قالب‌های سیستم سقف کوبیاکس باید مطابق با نقشه در محل مشخص شده نصب شوند.
- در مواردی که از ماژول‌های قالب استفاده می‌شود، در محل‌هایی که طول ماژول از طول محل اجرا بیشتر باشد، باید ماژول را به اندازه مناسب برش داد.
- برای اجرای لایه دوم بتن‌ریزی باید گیرش لایه اول را بررسی نمود. برای این کار یک میلگرد را بر روی لایه اول فشار می‌دهیم، اگر به داخل بتن نفوذ کرد، هنوز شرایط برای اجرای لایه دوم مناسب نیست. اگر میلگرد به داخل بتن نفوذ نکرد و فقط در سطح بتن خراش ایجاد کرد، می‌توانیم لایه دوم بتن را اجرا کنیم.
- برای حفظ فاصله قالب با لایه میلگرد بالایی و پایینی می‌توانیم از اسپیسر استفاده کنیم.
مزایای سقف کوبیاکس
- قالب‌های سیستم سقف کوبیاکس از پلاستیک‌های بازیافتی تولید می‌شود که در زمینه حفظ محیط زیست بسیار مؤثر است.
- به دلیل عایق بودن سقف در برابر حرارت، مصرف انرژی ساختمان کاهش می‌یابد.
- از آنجایی که قابلیت اجرا در دهانه‌های بلند دارد، فضای بسیار مناسبی برای طراحی معماری ایجاد می‌کند.
- ضخامت کم و وزن پایین این سقف به عملکرد سازه در برابر زلزله کمک می‌کند.
- روند اجرای این سقف بسیار سریع است و هزینه‌های اجرایی ساختمان را کاهش می‌دهد.
- سقف کوبیاکس مصرف مصالح کمتری نسبت به سایر سقف‌ها دارد که باعث می‌شود، هزینه‌های اجرایی مانند حمل و نقل، بتن‌ریزی، انبارداری و … کاهش یابد.
معایب سقف کوبیاکس
- این سقف برای ساختمان‌های کوچک و متوسط، هزینه بالایی دارد و به صرفه نیست.
- حمل و نقل و محل نگهداری قالب‌ها یا المان‌های سقف هزینه‌بر است و برای جاگذاری قالب‌ها، باید حتما از جرثقیل استفاده شود.
- تاکنون هیچ آیین نامه یا استانداردی برای این نوع سقف تدوین نشده است.
نتیجه‌گیری
سیستم سقف کوبیاکس از لحاظ عملکرد بسیار شبیه به سیستم سقف یوبوت می‌باشد. تنها تفاوت این دو سیستم سقف در نوع و ابعاد هندسی قالب‌های این سقف‌هاست. استفاده از این سیستم‌های سقف نوین برای پروژه‌های انبوه‌سازی بسیار مناسب است. اما در پروژه‌های معمول بایستی یک بررسی تخصصی بین گزینه‌های موجود انجام شود.