تا حالا به نقشههای سازه دقت کردید که یک سری میلگردهای تقویتی که هر کدام طول متفاوتی داشته در آنها وجود دارد؟ چرا طول میلگردهای تقویتی باهم برابر نیست؟
ترکیب بتن و میلگرد فولادی در سازه بتن آرمه باعث پیوستگی کامل اعضا میشود. همانطور که میدانید بتن در کشش ضعیف است. برای جبران این ضعف از میلگردهای فولادی برای تحمل تنشهای کششی استفاده میشود. ولی اگر طول میلگرد مصرفی به اندازه نباشد، این اتصال به درستی انجام نمیشود و نمیتواند در برابر نیروها به صورت یکپارچه عمل کند. برای اینکه میلگردها از داخل بتن خارج نشوند یا اصطلاحا کنده نشوند، طول مشخصی از میلگردها باید با بتن درگیر شودکه به پارامترهای زیادی بستگی دارد مثل قطر میلگرد، میزان تنش در اعضا و …. این طول محاسبه شده در آیین نامه به اسم طول گیرایی یا طول مهاری شناخته میشود.
در المانهای تیر و ستون، برای آرماتورها، طول مهاری تعیین میشود. طول مهاری میلگرد را در دو روش مستقیم یا قلاب استاندارد میتوان اجرا کرد. اگر طول مهاری به صورت مستقیم قابل اجرا نباشد باید با استفاده از خم 90 درجه، قلاب استاندارد در انتهای میلگرد ایجاد کرد. لازم به ذکر است که در تیرها، طول مهاری مستقیم تامین نمیشود و باید از قلاب استاندارد استفاده کنیم.
مهار آرماتور داخل بتن با خم 90 درجه از جمله متداولترین روشها برای مهار میلگرد در اجرای ساختمانها میباشد. به دلیل کم عرض بودن بعضی از مقاطع المانها امکان مهار مستقیم در میلگردها نیست به همین دلیل و به پیشنهاد آیین نامه خم 90 درجه اجرا میگردد.
همانطور که اشاره شد این طول متغیر است و باید محاسبه شود. شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که چرا برای همهی میلگردهای تقویتی طول گیرایی را یکسان در نظر نمیگیریم؟ به همین علت ممکن است برای بعضی از میلگردها طول گیرایی کافی نباشد و تحت کشش از بتن جدا شوند. یا برای بعضی از میلگردها، طول گیرایی زیاد باشد و اصطلاحا سازه سنگین طراحی شود که هم باعث میشود ساختمان در مقابل زلزله عملکرد خوبی نداشته باشد و هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست و پروژه گران تمام میشود.