مدیرمهاربند یا بادبند سیستمی است که از چندین عضو (اکثرا از مقاطع فولادی مثل نبشی و ناودانی و یا کابلها) تشکیل شده است و از سازه در برابر نیروهای جانبی مثل زلزله و باد محافظت میکند. مهاربندها در سازهی فولادی عملا نقش دیوار برشی در سازههای بتنی را دارند. نحوهی عملکرد آنها به اینگونه است که نیروی ناشی از زلزله را تحمل کرده و به زمین منتقل میکند.
این بادبندها انواعی دارند که بسته به نوع کارکرد در سازه قرار میگیرند که ما در ادامه آنها را برای شما توضیح خواهیم داد.
مهاربندها به دو دستهی کلی مهاربند افقی و عمودی تقسیم میشوند:
مهاربند افقی : این نوع مهاربندها در قابهای افقی اجرا میشوند. در واقع مسیری برای انتقال نیروهای افقی اضافه به مهاربندهای قائم ایجاد میکنند. (عملا در ساختمانها از این مهاربند استفاده نمیشود.)
مهاربند عمودی : این نوع مهاربندها بین ستونها، در قابهای عمودی قرار میگیرند تا بتوانند بار اضافی را به زمین منتقل کنند. در ساختمانهای فلزی برای افزایش مقاومت در برابر پیچ خوردگیِ ناشی از نیروهای عمودی اضافی، بهتر است از این نوع بادبندها استفاده شود.
این مهاربندها خود به دو نوع همگرا و واگرا تقسیم میشوند.
- بادبندهای همگرا یا درون محور، بادبندهایی هستند که در یک نقطه داخل خود دهانه به همدیگر میرسند. از لحاظ دستهبندی ظاهری شامل: K شکل، ضربدری، قطری، هفتی یا V شکل و هشتی میشوند.
- بادبندهای واگرا در واقع در نقطهای بیرون از دهانه بههم میرسند که به آنها بادبند برون محور نیز میگویند.