فاصله گذاری خاموت

خاموت‌ها در سازه بتنی برای تحمل نیروهای برشی و همچنین مهار کردن و نگه داشتن میلگردهای طولی سازه هستند. اگر به نقشه‌های سازه‌ی بتنی دقت کرده باشید، متوجه می‌شوید که در ابتدا و انتهای تیرها و ستون‌ها در یک فاصله‌ی مشخصی فاصله‌ی خاموت‌ها با وسط دهانه متفاوت است. علت این کار، این است که قسمت تکیه‌گاه‌های سازه باید در هنگام مواجه با زلزله مقاومت خوبی داشته باشند و از هم گسیخته نشوند و شکل پذیری بالایی داشته باشند. در واقع هم در سازه بتنی و هم فلزی و در مجموع در تمامی سازه‌ها نقاط بحرانی، قسمت‌های اتصالات سازه می‌باشد چرا که احتمال شکست و گسیخته شدن، تحت تنش‌های جانبی در این قسمت‌ها زیاد است و اگر این قسمت‌ها آسیب ببیند سازه پایداری خود را از دست می‌دهد.

از این رو در این قسمت‌ها طبق آیین نامه بتن (مبحث 9 مقررات ملی ساختمان) در فواصل مشخصی در دو سر دهانه فاصله‌ی خاموت‌ها کم و در واقع تعداد خاموت‌ها بیشتر است ولی در قسمت میانی دهانه به علت اینکه تنش‌ها کم شده برای سبک سازی سازه و در نهایت مقرون به صرفه کردن پروژه فاصله‌ی خاموت‌ها را زیاد کرده و تعداد آن‌ها را کم می‌کنیم. همچنین به این نکته باید توجه داشت که اگر این فاصله‌ها تغییر نکند و همه جای المان‌ها، خاموت‌ها با فاصله‌ی نقطه‌های بحرانی اجرا شود سختی سازه زیاد شده و عملکرد آن ضعیف می‌شود. تمامی این اندازه‌ها که شامل طول بحرانی دو سر دهانه و طول وسط دهانه و فاصله‌ی خاموت‌ها در کناره‌ها و وسط دهانه‌ها را مهندس محاسب به کمک مبحث 9 مقرارت ملی مشخص می‌کند.