بتن سبک از بقیه متمایز است. همانطور که از نام آن پیداست، وزن کم آن ناشی از عناصر سبک تشکیل دهنده آن است. این نوع بتن علاوه بر وزن، ویژگی ها و مزایای دیگری نیز دارد. از جمله آنها، می توان عایق حرارتی و صوتی بسیار خوب را نام برد. این نوع بتن غیر قابل اشتعال است. تنها ایرادی که نسبت به آن مطرح شده مربوط به مقاومت آن بوده که نسبت به بتن معمولی کمتر است.
بتن سبک نوعی بتن سیمانی بوده که از عناصر سبک وزن مختلف تشکیل شده است. هنگامی که خشک می شود، چگالی آن در مقایسه با چگالی خشک بتن معمولی بسیار کم تر است. برای اینکه چگالی این نوع بتن بسیار کم باشد، می توان از سنگدانه های سبک وزن بیشتری استفاده کرد. همچنین امکان استفاده از فرآیند هوادهی یا کف کردن برای سبک تر شدن بتن وجود دارد.
بتن سبک چه ویژگی هایی دارد؟
همانطور که در بالا گفته شد، مشخصه اصلی این بتن، چگالی کم آن است. این همان چیزی است که آن را از سایر دسته های بتن متمایز می کند. همچنین رسانایی حرارتی بتن سبک به اندازه بتن معمولی نیست. به همین دلیل است که برای کارهای عایق حرارتی توصیه می شود. علاوه بر این، بتن سبک به ویژه از مقاومت مکانیکی کمتری نسبت به سایر انواع بتن برخوردار است که کار با آن را بسیار آسان می کند.
مزایا بتن سبک
در طول استفاده، این نوع بتن دارای چندین مزیت است. اول اینکه این بتن به دلیل وزنش انعطاف پذیری بالایی دارد.
علاوه بر این:
- با انواع قالب ها سازگار است،
- امکان افزایش وزن تا 75 درصد در مقایسه با بتن معمولی را فراهم می کند.
- جابجایی آن راحت تر از بتن معمولی است،
- بار روی سازههای حامل قاب را کاهش میدهد.
- بار روی پایهها را کاهش میدهد،
- کاهش مصرف انرژی به دلیل خواص حرارتی بالا،
- مقاوم در برابر شعله
- عملکرد آکوستیک عالی را ارائه میدهد.
معایب بتن سبک
- این نوع بتن به دلیل مقاومت کم برای تمامی سازه های ساختمانی قابل استفاده نمی باشد.
- هزینه بالاتری دارد.
- تغییرات ابعادی این نوع بتن می تواند زیاد باشد
- ساخت پیچیده تری نسبت به بتن های معمولی دارد.
روشهای تولید بتن سبک
- روش هوادهی: در این روش، به بتن هوا به عنوان یک عامل سبب تولید حجم زیادی از حفرات کوچک در ساختار بتن میشود. این حفرات باعث کاهش وزن بتن و افزایش خصوصیات سبک آن میشوند.
- استفاده از افزودنیهای میکروسیلیس: این افزودنیها به سیمان اضافه میشوند و باعث افزایش حجمی و سبکی بتن میشوند. آنها در تشکیل ژلهای سیلیسی در داخل ساختار بتن نقش مهمی ایفا میکنند.
- استفاده از تودههای معدنی سبک: استفاده از تودههای معدنی سبک مانند خاکهای کاولینیتی، پلیاستر، ضایعات پلیاتیلن و کشاورزی میتواند به وزن سبک بتن کمک کند.
تفاوت بتن سبک و معمولی
بتن بر اساس وزن به بتن سبک، بتن معمولی و بتن سنگین تقسیم می شود.
بتن سبک وزن 350 تا حداکثر 2000 کیلوگرم بر متر مکعب دارد. این شامل سنگدانه های متخلخل مانند پوکه یا خاک رس منبسط شده است که عمدتاً از هوا تشکیل شده و بخاطر همین موضوع سبک هستند. این نوع بتن همچنین عایق حرارتی بهتری نسبت به بتن معمولی یا سنگین داشته، چرا که هوای موجود در آن رسانایی حرارتی کمتری نسبت به دیگر بتن ها دارد. این بتن داری محتوای آب بیشتری بوده همچنین گسیختگی در این نوع بتن از وسط آن شروع می شود و با بتن معمولی متفاوت است. این نوع بتن به طور میانگین کرنش های ناشی از جمع شدگی بیشتری نسبت به بتن معمولی دارد.
انواع بتن سبک
انواع بتن سبک براساس نیرویی که یک بتن می تواند تحمل کند دسته بندی می شود. دسته بندی بتن های سبک براساس مقاومت آن ها عبارت اند از:
بتن سبک غیر سازهای
از این بتن برای جداسازی های سبک استفاده شده و سنگدانه هایی نیز در این بتن استفاده می شود این سنگدانه ها عبارتاند از:
۱. پرلیت
۲.ورمیکولیت
بتن سبک غیر سازه ای جرمی کم تر از ۸۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب داشته و مقاومت فشاری آن 0.35 تا 7 مگاپاسکال است.
بتن سبک سازهای
بتن سبک سازه ای ویژگی های مختلفی دارد که عبارت اند از:
بتن سبک سازه ای دارای مقاومت فشاری ۱۷ مگاپاسکال می باشد.
همچنین در مکان های زلزله خیز حداقل مقاومت فشاری این نوع بتن تا ۲۰ مگاپاسکال محدود است.
بتن سبک با مقاومت متوسط
بتن سبک با مقاومت متوسط را از نظر وزن و مقاومت فشاری می توان بین بتن سبک غیر سازه ای و سازه ای قرار داد. ویژگی های مخصوص بتن سبک با مقاومت متوسط عبارت اند از:
این نوع بتن دارای جرم ۸۰۰ الی ۱۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است. همچنین مقاومت فشاری این نوع بتن بین ۷ تا ۱۷ مگا پاسکال می باشد.
انواع بتن سبک بر اساس ترکیب نیز
انواع بتن سبک بر اساس ترکیب عبارت اند از :
بتن بدون ریزدانه
بتن بدون ریزدانه برای پر کردن کف و درون دیوارهای داخلی استفاده می شود. تراکم بتن سبک بدون ریزدانه با استفاده از میله انجام می شود.
بتن با سنگدانه سبک
از این نوع بتن در بخش هایی از سازه استفاده می کنند که می خواهند هزینه اجرایی یا وزن سازه کم شود. برخی از سنگدانه های سبک عبارت اند از:
پوکه معدنی، سربار اسفنجی، شیل و رس منبسط شونده و خاکستر بادی، تف جوشی.
نکته ای که در این بین حائز اهمیت است بکارگیری بیش از حد این سنگدانه ها بوده که بعضاً موجب کاهش مقاومت بتن شده و کاربرد آن را از بین می برد.
بتن گازی (بتن هوادار)
بتن های گازی برای کاربردهای سازه ای قابل استفاده هستند. این بتن ها به صورت قطعات پیش ساخته و با بخار تحت فشار تهیه شده و برای کف ها و دیوار ها و بام ها استفاده می شوند. برای کاهش احتمال آسیب دیدگی بتن، تولید کننده های این نوع بتن ها درون بلوک های بزرگ میلگردهای فولادی قرار می دهند.
کاربرد بتن سبک در سازه
- عایق کاری لوله کشی های آب
- عایق کاری دیوار
- امکان ساخت سازه های خلاقانه و مدرن با استفاده از این نوع بتن وجود دارد.
- از این نوع بتن می توان به عنوان یک ماده پر کننده در پانل های دیواری ساختمان های چندین طبقه استفاده کرد.
- با استفاده از بلوک های بتنی سلولی می توان دیوار باربر ایجاد کرد.
- با این نوع بتن می توان سازه های فولادی را قالب گرفت. قالب گیری برای محافظت از این سازه ها در برابر آتش و خوردگی می باشد.
- با استفاده از این بتن می توان دیوارهای پارتیشن و دیوارهای پانلی ساخت.
- در صورت نیاز با استفاده از این نوع بتن می توانید سقف و کف ساختمان را ضخیم کنید.
کلام پایانی
بتن سبک به عنوان یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد این روزها به یک جانشین خوب برای بتن معمولی تبدیل شده است. با توجه به مزایا و معایبی که از این بتن در بالا نام بردیم می توان به این نتیجه رسید که مهم ترین ویژگی این نوع بتن کاهش وزن سازه بدون آسیب به مقاومت آن است. همچنین از این نوع بتن در مناطق زلزله خیز استفاده می شود.